Diz ekleminde oluşan kireçlenmenin, yani eklem kıkırdağının aşınmasının, tedavisi hemen daima cerrahi dışı yöntemler ile başlamalıdır. Ancak cerrahi dışı yöntemler ile ağrınız azalmaz ve hareketleriniz artmaz ise, doktorunuz size bazı cerrahi girişimler önerebilir. Tedavi türü ve seçenekleri konusunda siz ve hekiminiz, tartışarak, beraberce karar vermelisiniz.
Diz eklemi kireçlenmesinde uygulanacak olan cerrahi girişimin amaçları; ağrıyı azaltmak, hareketleri arttırmak, hayat kalitesini ve konforunu düzeltmek olarak sıralanabilir. Temel hedef hastanın memnuniyeti olmalıdır. Uygulanan cerrahi tedavi seçenekleri artroskopi, osteotomy, diz eklemi total protezi (artroplasti) olarak sıralanabilir.
Diz Eklemi Kireçlenmesi
Artroskopi
Artroskopi, küçük kesiler ve minik cerrahi aletler ile uygulanan bir yöntemdir. Diz ekleminin içine küçük bir teleskop yerleştirilir ve eklemin içi sıvı ile doldurulur. Böylece cerrah, adeta bir akvaryumu seyrediyormuş gibi, var olan hastalıkları, net ve büyük olarak görebilir.
Eklem içindeki hasarlı kıkırdak yada meniskus dokuları tıraşlanabilir, serbest cisimler çıkartılır. Yırtık meniskus yada kopmuş bağlar, gerekli ise, tamir edilebilir.
Artroskopi, özellikle 55 yaş altı hastalarda, geçmeyen şikayetlerin sebebi yırtık bir meniskus ise, faydalı olacaktır.
Osteotomi
Osteotomi, yanı kemiğin açısal bozuklukları düzeltmek amacı ile kesilmesi, kireçlenme dizin sadece bir bölümünü, özellikle iç yarısını, etkiledi ise uygulanmalıdır. Bu girişimin amacı, dizin çok yüklenen iç yarısını rahatlatmak, harap olan kıkırdağın kısmen iyileşmesini sağlamak, ağrı giderip fonksiyonları arttırmak, en önemlisi artroplasti (protez cerrahisi) gereksinimi geciktirmektir.
Artroplasti
Artroplasti, hasarlı eklem yüzeylerinin değiştirildiği bir cerrahi girişimdir. Eğer uygulanan tüm tedavilere ragmen ağrınız geçmiyor, hareketleriniz kısıtlanıyor ve hayat kaliteniz azalıyor ise, doktorunuz size artroplasti tarzında bir ameliyat önerebilir.
Diz ekleminin iç yarısı, dış yarısı ve diz kapağı ile diz arası olmak üzere üç ayrı eklemleşme bölgesi vardır. Kıkırdak hasarının yerleşimine göre bu bölgelerin bir yada birden çoğu protez ile değiştirilebilir. Kullanılan protezlerin kemiğe temas eden bölgeleri metal, metal parçaların arası sürtünmeye dirençli plastik (polietilen) içerir.
Diz protezi cerrahisinin sonucu genelde çok iyidir. Ameliyat sonrası çok erken dönemde ağrı geçer ve hareketler artar. Yine sonucun başarısı, 6-12 haftalık disiplinli bir fizik tedaviye bağlıdır. Bu amaçla hastaların en başlarda bir fizyoterapist ile çalışması ve daha sonra egzersizlerini ev ortamlarında sürdürmeleri gereklidir.